My Childhood (1972)

Door de lezers van Scotsman Weekend Magazine uitgeroepen tot beste Schotse film aller tijden.

Volledige top 10

Quicktime fragment

Wel Spoileralerts bij die Braveheart site.

Deze film en zijn twee vervolgen komen in juni uit op DVD bij BFI.

Ik heb hem vandaag besteld, zal hem volgende week binnenkrijgen. Ben benieuwd!

Erg mooi, het werkt op een vreemde manier op je in. Ik heb gelijk de Bill Douglas Trilogy op blu-ray besteld (het verhaal gaat verder), deze is voor weinig geld te bestellen bij bijvoorbeeld Play.com en is dual format, dus dvd én blu-ray...

My Childhood is het eerste deel van een trilogie over de herinneringen uit de jeugd van regisseur Bill Douglas.

Het is een jeugd die blijkbaar niet gemakkelijk was. Het was een arme tijd, hij had geen ouders meer en leeft samen met zijn broer en dementerende grootmoeder. Ondanks dat de zwart-wit fotografie en het camerawerk erg mooi zijn, kun je gerust stellen dat dit een erg deprimerende film is. Er zitten namelijk erg weinig vrolijke momenten in en degenen die erin zitten, zijn vaak van korte duur.

Ik vond de mooiste stukken de momenten met de Duitse soldaat Helmuth. Jamie ziet in hem de vader die hij nooit heeft gehad. Aan de andere kant is Jamie voor Helmuth ook een vrolijke afleiding. Jamie probeert hem tijdens hun ontmoetingen Engels te leren, terwijl Helmuth hem juist Duits probeert bij te brengen. Het zijn mooie momenten, die echter slechts tijdelijk zijn. Daarnaast voelt het allemaal ook erg oprecht aan. Oprechte gevoelens, zonder sentimenteel te worden.

Al met al een knap filmpje, dat bijna de volledige speelduur weet te boeien.

4,0*

En tweeëneenhalf jaar later haal ik hem maar eens uit het plastic om te kijken. Uiteraard(?) heb ik voor ik deel twee en drie van de trilogie bekijk, eerst dit bleke pareltje weer even bekeken. In het door BFI meegeleverde boekje staat Douglas' stijl omschreven als niet zozeer social realism, maar eerder poetic realism. Dat lijkt me een uitstekende omschrijving. Al is het nauwelijks stemmingmakende poëzie. Maar de in beelden gevangen herinneringen blijven wel bij je hangen.

De scène waarin Jamie een theekopje overgiet met heet water, leegschenkt en het warme kopje in de verstijfde knoken van zijn omaatje plaatst, haar handen zorgzaam omvattend, bracht wederom een brok in mijn keel. Bij een mindere filmmaker zou het een vals sentiment kunnen zijn, maar Douglas kan dit zonder opsmuk, en het wérkt. De tijdelijkheid van de momenten die Spetie aanhaalt, is dan ook kenmerkend. De arm om de schouder na het vechten van de twee broers, is verrassend. Maar het is geen moment waar Douglas de camera op laat hangen. Cut! Dit zien we ook in het vervolg My Ain Folk, als de broers op bed lol hebben om een rubber. Het kind zijn duurt echt maar even, waarna de apathie en het gepijnigd grimas al snel weer bezit van de gezichtstrekken nemen. Alles lijkt vluchtig en ongrijpbaar.

De zwart-wit fotografie is schitterend, en Douglas weet prachtige prestaties uit zijn ongetrainde acteurs te wringen. Zelden zag ik een kind met zoveel herinneringen in zijn gezichtsuitdrukking. My Childhood is een mijlpaal in de Britse filmgeschiedenis, die duidelijk een andere weg inslaat in de manier van verhaal vertellen en filmen dan zijn voorgangers.

4* en zeker 15 euro waard voor de trilogie (dual format blu-ray/dvd plus docu op derde bonusdisc + boekje)

Ik zag dat je Great Expectations zag eerder vandaag, maar neem aan dat je die niet bedoeld. Maar in de Jaren 60 is er heel wat vernieuwing in de Britse cinema geweest, waarbij ik me afvraag welke mijlpaal dit dan precies is.

Neuh, die bedoelde ik inderdaad niet, Mochizuki Rokuro

Evenmin, is het makkelijk, want ik ben geen echte kenner van de Britse cinema, van welk decennium dan ook. Ik bedoelde met name dat het een mijlpaal is voor mij, maar ik zal proberen een paar redenen te noemen.

Douglas vertelt zijn persoonlijke verhaal aan de hand van herinneringen zonder die specifiek in een narratief te willen hangen. Hij lijkt op een andere manier met de realiteit om te gaan dan de andere ook al naar realisme lijkend te zoeken van films van de jaren '50 en '60. De scènes volgen elkaar niet persé op een narratief voor de hand liggende wijze op. Daarnaast heeft Douglas echt een eigen stijl vind ik, wat mise-en-scene, kadrering en montage betreft. Maar het zijn kleine dingetjes, zoals waar hij aandacht aan besteedt en waar niet aan, waar ik op doelde. Misschien is mijlpaal iets gechargeerd.

Maar het is niet zo dat ik het in wilde delen in pre en post Douglas, hoor.

Ik vind het een mijlpaal. But of course thee are many. Ik bedoelde niet t zeggen dat hij hier in zijn eentje de cinema revolutionair heeft veranderd. Maar: het is altijd goed om een dergelijke opmerking uit te dagen, aangezien je die vaak meer gevoelsmatig maakt dan na een feitelijke analyse.

Telt dit als antwoord?

Ja hoor,

Ik heb zelf ook geen sluitend antwoord, maar soms wordt zo'n kreet gebruikt in het napraten van "deskundige" bronnen. Ik verwacht bij jou een afgewogen en eigen oordeel. En dan vraag ik wel naar jouw referenties wat dit een mijlpaal maakt. In dit geval is dat dus gebaseerd op je eigen ervaring/waarneming. Dan zou ik nog wat voorzichtig zijn - maar dat geef je zelf ook al aan.

Even inhoudelijk: Ik heb niet direct een referentie van de narratieve techniek die Douglas gebruikt. Het was natuurlijk al heel lang gemeengoed in de Britse cinema om naar het sociaal realisme te grijpen. Eerst door Richardson en in mindere mate Reisz. Pas met Loach en Leigh kwam er nog meer verdieping. En tegelijkertijd kwam er eind Jarne 60 in Londen natuurlijk een hele hippie-sixties revival die het hele narratief losliet (Jane Arden en Don Levy), maar na deze name dropping mis ik wellicht de belangrijkste, zoals Peter Watkins. Ik denk dat hij en de avant-garde filmmakers een nog grotere invloed hadden dan de kitchen sink op Douglas' trilogie.

Losse herinneringen van een ongelukkige, liefdeloze en verwaarloosde jeugd.

Het is m.i. wel juist dat de memorie aan prille jeugdjaren geen aaneensluitend verhaal vormt maar eerder een groepering is van feiten die als markant zijn bijgebleven en zo komt dit eerste gedeelte van de biografie wel over. Geen vloeiend aaneengeschakeld verhaal dus maar korte significante scènes.

Een buitenbeentje in de Britse cinema eigelijk. Anders nog dan de sociale toestanden die bijvoorbeeld door de angry young men-navolgers (Tony Richardson...) in de jaren 60 werden vertoond, al is hier, naast de schitterende op eenvoud gestoeide scènes, toch ook veel oog voor de sociale achtergesteldheid, de armoedige behuizing in het trieste mijnwerkerstadje. Uiteraard is ook het idee een biografie op te splitsen in 3 delen, het laatste 6 jaar na het eerste, heel bijzonder.

"My Childhood" en wat er op volgt is een mooi, indringend en heel ongewoon stukje filmwerk.

Prachtige trilogie die vooral een film vormt en ik ook op een avond heb bekeken. Zeker de eerste twee delen zijn eigenlijk een geheel. Stilistisch een heel fraaie botsing tussen sociaal realisme en poezie. De film bestaat uit herinneringen en weet dat te bewerkstelligen door heel realistisch te zijn maar net niet echt. Door bepaalde zaken als geluiden, beelden en geuren te benadrukken en andere juist niet. Omdat je sommige dingen onthoud en andere vergeet. In het eerste deel woont Jamie met Tommy bij hun oma terwijl zijn moeder in een inrichting verblijft omdat ze zeer ernstige psychische ¨problemen heeft. De oma is afstandelijk en lijkt niet veel om Jamie en Tommy te geven en er wordt licht gesuggereerd dat oma invloed heeft gehad op de psychische gesteldheid van moeder. Het meest op zijn gemak is Jamie bij Helmuth die een vaderfiguur is, maar vooral iemand die hem erkent.