Devs (2020)

Mza 1,5* hiervoor? Wellicht een korte toelichting?

Ik vond het er niet uitzien.,totaal geen binding met de cast en verder was dit totaal niet mijn ding of het zou voor mijn beter moeten worden.

Ik vond het een erg sterke serie juist: stijlvol, en in filosofisch opzicht waanzinnig ambitieus. Het centrale thema is de "vrije wil", en of dat bedreigd wordt door "determinisme" (het idee dat de toekomst vaststaat, dat we niet anders kunnen handelen dan we in feite handelen), maar daarnaast komen ook onder meer de metafysische implicaties van de kwantummechanica en het idee dat we in een simulatie leven (en of dat erg zou zijn) aan bod. Razend interessant allemaal. De personages en het plot zijn helaas minder boeiend, maar als je houdt van goed doordachte science-fiction die je aan het denken zet is dit absoluut een aanrader.

Ps: ik heb elders in het Engels een opiniestuk geschreven over de behandeling van vrije wil in de serie. Het is behoorlijk lang (en Engelstalig dus), maar ik zal het braaf delen voor de geïnteresseerden.

Intelligente, ambitieuze serie die thriller- en science fiction-elementen combineert tot een spannend en vooral intrigerend geheel. Regisseur Alex Garland kan helemaal los gaan nu hij meer tijd tot zijn beschikking heeft. De reeks is zeker niet perfect, zo is hoofdrolspeelster Sonoya Mizuno iets te lichtgewicht om de serie overtuigend te kunnen dragen en niet alle verhaalelementen (en sommige special effects) werken even goed, maar de verhaallijnen en personages zijn fraai uitgewerkt en alles wordt bevredigend afgerond. De beste aflevering is die waarin twee personages gedurende een half uur tegenover elkaar zitten aan tafel en... praten. Fascinerend.

Het is denk ik de bedoeling dat je mediteert tijdens deze serie. Wat ongelooflijk traag ( en vaag)

Als ik had geweten dat dit een miniserie is en dat Garland ervoor verantwoordelijk is dan was ik er wel eerder aan begonnen. Dit is zeer prikkelende hard sci-fi met een hoop mystiek en en een over het algemeen fantastische score, strakke cinematografie en futuristisch ogende locaties. De super intense en mysterieuze eerste aflevering is een van de betere eerste afleveringen die ik heb gezien van een serie. Dat hele techbedrijf Amaya en het doel van het devs-programma is ongelofelijk intrigerend, met ook een sterke rol van Offerman als de charismatische CEO.

Moet wel zeggen dat de serie me vanaf aflevering twee al een stuk minder trok. De onthulling van het doel van het devs-programma vond ik wat teleurstellend. Het is een beetje een anticlimax om ineens beelden van Christus aan het kruis te zien. Ik was graag nog even in het ongewisse gebleven. Ook blijkt het al snel een serie te zijn die meer op verhaal en thema's is gericht dan op personages. Vooral de actrice die Lily speelt is ronduit zwak. Eigenlijk spelen alleen Offerman, Pill en Grenier (wat een griezels die laatste twee) echt goed. Je voelt niets bij de personages en dat houdt je wat op afstand als kijker.

Daarnaast zijn de dialogen vaak echt tenenkrommend slecht, en het moet gezegd worden dat Garland het vaak wel weer wat pretentieus maakt. Aflevering na aflevering wordt je getrakteerd op eindeloos uitgesponnen scènes. Personages praten onnatuurlijk langzaam en er zijn zoveel overdreven lange montages, lange gewichtige shots, flashbacks, overbodige scènes, enzovoort. Het haalt vaak al het tempo uit de serie. Waarom kan een serie met zoveel inhoud niet tegelijk ook vlot en spannend zijn?

Het einde is overigens onverwacht dan weer behoorlijk sterk, ook al blijft het misschien niet allemaal overeind als je er teveel over na gaat denken. Erg krachtig ook hoe de intense en mysterieuze beelden van aflevering 1 in een soort vredige nieuwe context worden geplaatst.

Ik heb het even laten vertalen , erg mooi beschreven !

Volledige credits naar Animosh_mm!

Waar voor dank !

**Drie populaire veronderstellingen over vrije wil en determinisme uitdagen in "Devs"**

Voordat ik de veronderstellingen van de show over vrije wil en determinisme ga uitdagen, wil ik eerst zeggen dat ik Devs (of "Deus", als je dat liever hebt) geweldig vond. Het was een van de meest ambitieuze shows die ik in lange tijd heb gezien, met vragen die variëren van de metafysische implicaties van de kwantummechanica tot de simulatie-theorie, en het slaagde erin dit te doen zonder het publiek te vervelen of hen bij de hand te nemen, waardoor het de intelligentie van de kijkers respecteerde. Alles bij elkaar genomen ben ik erg blij met de show en hoop ik dat Garland snel een nieuwe kans krijgt om enkele van zijn ideeën uitvoerig op televisie te verkennen. Dat gezegd hebbende, was ik niet helemaal tevreden met de nogal simplistische behandeling van vrije wil en determinisme in de show, en in dit bericht zal ik proberen uit te leggen waarom, te beginnen met enkele inleidende opmerkingen.

**Inleidingen: Wat determinisme niet is**

Heel grofweg is determinisme het idee dat de loop van de toekomst volledig wordt bepaald door de samenloop van het verleden en de natuurwetten. Met andere woorden, de toekomst is *vastgelegd*: gegeven een bepaalde toestand van het universum en de natuurwetten zijn toekomstige gebeurtenissen – inclusief onze keuzes en acties – onvermijdelijk. De toekomst ligt dus al vast en hoeveel we ook delibereren, onze beslissingen kunnen het pad ervan niet veranderen.

Voor velen is dit een vreemd – en inderdaad, eng – idee, en ik geef toe dat het zeer contra-intuïtief is. Maar in de populaire filosofie wordt het vaak verward met soortgelijke maar belangrijk verschillende ideeën, en de show lijkt soms ook in deze valkuilen te trappen. Ik zal me hier richten op twee van dergelijke ideeën, waarvan het eerste het idee van “fatalisme” is. Dit is, heel grofweg, het idee dat niet alleen de toekomst van iemand vastligt, maar dat iemands psychologische processen en acties geen verschil maken voor het feit of die toekomst werkelijkheid wordt: met andere woorden, als fatalisme waar is, wordt je handelingsvermogen *gepasserd*, omdat bepaalde gebeurtenissen zullen plaatsvinden wat je ook doet. Een goede illustratie van dit idee is het verhaal van Oedipus: het was simpelweg zijn lot om zijn vader te doden en met zijn moeder te trouwen, en welke keuzes hij ook maakt, ze zullen hem altijd op dat pad brengen. Maar determinisme heeft geen dergelijke implicaties: als determinisme waar is, dan maken iemands mentale processen *wel* een verschil en zijn ze causaal relevant voor het feit of een bepaalde toekomst wordt gerealiseerd (of althans, er is geen principiële reden waarom dat niet zo zou zijn), in die zin dat de realisatie ervan (gedeeltelijk) afhankelijk is van de keuzes en beslissingen die je maakt. Had je anders gehandeld, dan zou de toekomst anders zijn geweest: je keuzes en acties zijn een essentieel deel van de causale keten – ze zijn alleen voorbestemd.

Een ander idee waarmee determinisme niet verward moet worden, is wat ik “agency epifenomenalisme” zal noemen: dit is – zoals ik het zal begrijpen – het idee dat iemands keuzes “epifenomenaal” zijn, een louter neveneffect van processen die het handelingsvermogen passeren. Als dit waar is, dan is er een zeer reëel gevoel waarin je keuzes er niet toe doen, omdat ze geen deel uitmaken van de causale keten, de loop van de toekomst niet beïnvloeden. Daniel Wegner heeft beroemd iets dergelijks betoogd, namelijk dat ons gevoel van bewuste besluitvorming een louter neveneffect is van onbewuste processen die het echte causale werk doen. Dit kan waar zijn – hoewel het bewijs ervoor niet eenduidig is en het idee dat alles buiten ons bewustzijn vreemd is aan wie we zijn problematisch is – maar het is wederom niet iets dat door determinisme wordt geïmpliceerd: het is eerder neutraal over deze kwestie. Onze bewuste beslissingen kunnen epifenomenaal zijn, maar determinisme zelf heeft geen dergelijke implicatie: het kan perfect accepteren dat ze een essentieel deel van de causale keten zijn, en dat de toekomst heel anders had kunnen zijn zonder hen.

Met de inleidingen uit de weg, zal ik nu enkele populaire veronderstellingen over vrije wil en determinisme uitdagen die de show – en veel populaire filosofie – lijkt te maken. Natuurlijk zullen mijn argumenten niet onomstreden zijn, en anderen kunnen redelijkerwijs met enkele van hen oneens zijn: ik hoop je echter in ieder geval te overtuigen dat de relatie tussen vrije wil en determinisme lang niet zo vanzelfsprekend is als het op het eerste gezicht lijkt.

**Veronderstelling 1: Indeterminisme kan de vrije wil redden**

Soms lijkt de show te suggereren dat alles wat nodig is voor vrije wil is dat determinisme onwaar is: als een van de deterministische interpretaties van de kwantummechanica waar is, kan er geen vrije wil zijn; maar als een van de andere, niet-deterministische interpretaties juist blijkt te zijn, kunnen we toch vrije wil hebben. Maar dit is veel te simplistisch.

Inderdaad, filosofische discussies over vrije wil beginnen vaak met een soort dilemma. Stel je eerst voor dat determinisme waar is: je loopt langs een voorbestemd pad dat je keuzes niet kunnen veranderen – dus, lijkt het, is er geen vrije wil. Maar stel nu voor dat *in*determinisme waar is: nu zijn er meerdere paden voor je open, en kunnen je keuzes zelfs soms beïnvloeden welk pad je zult nemen. Geeft dat ons vrije wil? Nou, niet helemaal. Als indeterminisme waar is, dan zijn onze keuzes niet langer voorbestemd, maar wat we in plaats daarvan krijgen lijkt willekeur: onze keuzes zijn het resultaat van louter kwantumfluctuaties waarover we geen controle hebben. Stel bijvoorbeeld dat we verdeeld zijn tussen twee beslissingen, en dat welke beslissing we nemen afhankelijk is van kwantumfluctuaties: in dat geval, zelfs als er meerdere paden voor ons openstaan, hebben we *geen controle* over welk pad we zullen nemen. De keuze wordt willekeurig gemaakt, geleid door probabilistische wetten, en wij worden buiten dat proces gelaten, hebben er niets over te zeggen. En als je het mij vraagt, is dat nauwelijks een verbetering ten opzichte van causaal determinisme: we hebben simpelweg voorbestemming ingeruild voor willekeur. Inderdaad, de situatie kan erger zijn: bij determinisme zijn het tenminste onze beslissingen die het veroorzakende werk doen; maar bij indeterminisme speelt probabilistische variatie ook een belangrijke rol, dus lijkt ons handelingsvermogen minder belangrijk.

Wat kunnen we hieruit concluderen? Wel, naar mijn mening is de metafysica van determinisme en indeterminisme niet zo belangrijk voor de vraag van vrije wil. De uitdaging komt eerder van iets dat Eddy Nahmias “mechanisme” heeft genoemd, wat ruwweg het idee is dat onze acties en beslissingen een mechanistische verklaring kunnen krijgen, dat mensen niet buiten de natuurlijke wereld van onpersoonlijke oorzaken en gevolgen staan maar er gewoon een onderdeel van zijn. Als dat waar is, kunnen onze acties en beslissingen uiteindelijk worden teruggevoerd naar invloeden waar we weinig tot geen controle over hebben: onze biologische samenstelling, onze sociale omgeving, waar we geboren zijn, wie we ontmoeten, enzovoort. En dat betekent op zijn beurt dat hoe we worden uiteindelijk een kwestie van geluk is: we kiezen niet wie we worden, maar eindigen simpelweg op de een of andere manier en moeten werken met wat we hebben. En dat maakt het idee dat we “verdienen” gestraft te worden voor onze misdaden op een diepgaande manier moeilijk te verdedigen.

Inderdaad, sommige filosofen (zoals Galen Strawson) hebben betoogd dat het traditionele begrip van vrije wil simpelweg *incoherent* is, geen enkele zin heeft wanneer het wordt doordacht, ongeacht de metafysica die we hanteren. Hoezo? Wel, welke metafysica we ook accepteren, onze keuzes moeten altijd *ergens* vandaan komen: als ze niet geworteld zijn in wie we zijn, dan kunnen ze niet begrijpelijk worden opgevat als *onze* beslissingen. Maar als onze beslissingen in ons geworteld zijn, waar komen wij dan vandaan? Eerdere beslissingen? Maar waar kwamen *die* vandaan? Uiteindelijk bereik je invloeden die je niet hebt gekozen. Met andere woorden: vrije wil vereist dat onze beslissingen begrijpelijk de onze zijn; maar de poging om uit te leggen hoe dit zou kunnen zijn sluit de coherentie van een volledig “vrije” wil uit. Natuurlijk is het mogelijk om dergelijke verklaringen te verlaten, om je handen op te steken en te zeggen dat vrije wil een wonder is dat *niet* door gewone mensen kan worden verklaard. Op de een of andere manier, om Nietzsche's scherpe beschrijving van dergelijke pogingen te citeren, trekken we ons “aan ons eigen haar uit het moeras van het niets”. Dat kan een acceptabele kost zijn voor religieuze mensen, maar voor degenen die minder geneigd zijn om wonderen af te wuiven, lijkt vrije wil in de traditionele zin moeilijk te verdedigen.

Vrije wil hoeft echter niet in traditionele zin te worden begrepen.

**Veronderstelling 2: Determinisme sluit vrije wil uit**

Voordat ik op de details inga, wil ik beginnen met erop te wijzen dat de vraag of vrije wil compatibel is met determinisme of niet, in feite ongelooflijk controversieel is onder filosofen: ze debatteren de **Veronderstelling 2: Determinisme sluit vrije wil uit**

Voordat ik in de details duik, wil ik beginnen met te benadrukken dat de vraag of vrije wil compatibel is met determinisme ontzettend controversieel is onder filosofen: ze debatteren er al eeuwen over en zijn nog steeds enorm verdeeld over het onderwerp. Dat gezegd hebbende, is een standpunt de laatste jaren aanzienlijk populairder geworden, althans in de Engelstalige filosofiegemeenschap: het is niet het idee dat determinisme vrije wil uitsluit, maar dat ze compatibel zijn (een idee dat "compatibilisme" wordt genoemd). In de meest recente PhilPapers-enquête die de filosofische overtuigingen van professionele filosofen inventariseert (zie https://philpapers.org/surveys/results.pl), bijvoorbeeld, accepteerde of neigde 59,1% van de respondenten naar compatibilisme. Dus veel filosofen zouden het idee verwerpen dat determinisme vrije wil uitsluit. En als we experimentele filosofen moeten geloven (waar ik hier niet op in zal gaan), zijn veel gewone mensen ook verdeeld.

Hoe zit dat? Welnu, zoals zij aangeven, zelfs als determinisme vrije wil in de traditionele zin uitsluit, laat het veel andere (meer alledaagse) vrijheden intact, en zelfs als veel mensen vóór filosofische beschouwingen vrije wil niet in die termen zouden beschouwen, beargumenteren zij, is het *beter* zo begrepen (later meer hierover). Bijvoorbeeld, in plaats van in een diepe metafysische zin, zouden we de “vrijheid om anders te handelen” kunnen begrijpen in een contrafeitelijke zin: *als* we zouden besluiten anders te handelen, zouden we dat kunnen. Ter illustratie, vergelijk twee mensen: de een zit in de gevangenis, de ander is een gewone volwassene. Laten we aannemen dat beide overwegen hun familie te bezoeken, en dat beide besluiten dat niet te doen. De gewone burger is echter duidelijk vrijer dan de gevangene: als zij had besloten haar familie te bezoeken, had ze dat kunnen doen – niets houdt haar tegen. Maar de gevangene is simpelweg niet in staat om zijn familie te bezoeken, omdat hij, nou ja, gevangen zit; en hij is daarom in een belangrijke zin minder vrij, omdat hij zijn familie niet zou kunnen bezoeken, zelfs als hij dat zou willen. En er zijn veel andere soorten vrijheid die determinisme niet raakt: mensen kunnen bijvoorbeeld nog steeds zelfbeheersing uitoefenen, nadenken over hun waarden en vervolgens beslissen om op die manier te handelen; ze kunnen nog steeds overwegen welke handelswijze het beste is, welke actie zij de meeste reden hebben om te ondernemen, en responsief zijn op hun resulterende oordeel; en ga zo maar door.

Op dit punt zullen sommigen van jullie waarschijnlijk denken: wacht even. Het is allemaal leuk en aardig dat we nog steeds zelfbeheersing kunnen uitoefenen als determinisme waar is, maar dat is niet *vrije wil*: compatibilisten veranderen simpelweg het onderwerp! In plaats van de metafysische vraag of we *vrije wil* hebben aan te pakken, kiezen ze ervoor om zich in een louter verbale discussie te mengen over of dit of dat *vrije wil* genoemd moet worden. Maar naar mijn mening is dit niet helemaal juist: het geschil tussen compatibilisten en hun critici is niet louter verbaal – het is eerder *ethisch*. Een onderliggende aanname van het debat, zoals ik het zie, is dat “vrije wil” een soort vrijheid is van een bijzonder belangrijk soort, een die – of zou moeten – centraal staat in ons praktische leven, een die, om Daniel Dennett te parafraseren, echt *de moeite waard is om te willen*. En wat de compatibilisten zeggen, is in wezen dat de soort vrijheid (of soorten vrijheid) die (die) het belangrijkst is (zijn) voor ons praktische leven (of bepaalde aspecten ervan) perfect compatibel is (zijn) met determinisme.

Want denk er eens over na: wat doet traditionele vrije wil eigenlijk *voor* ons? Natuurlijk, het versterkt onze traditionele zelfopvatting, maar traditie is nauwelijks heilig, en we zouden het misschien heel goed beter af kunnen zijn zonder. Dus maakt het ons beter? Maakt het ons betere en gelukkigere individuen die deugdzamer en welvarender zijn dan we anders zouden zijn geweest? Het lijkt mij van niet: daarvoor moeten we kijken naar de vrijheden waar compatibilisten het over hebben. Je hebt geen radicale zelfbeschikking nodig voor geluk: wat je nodig hebt is relevante kennis en zelfbeheersing – en, natuurlijk, een flinke portie geluk. En je hebt het ook niet nodig om een goed mens te worden: wat je nodig hebt is kennis van wat moraliteit van je vereist en de wilskracht om het te realiseren.

Echter, zoals velen van jullie nu waarschijnlijk al hebben gerealiseerd, laat dit nog steeds een centrale vraag onbeantwoord: zelfs als traditionele vrije wil ons niet precies beter maakt, hebben we het dan niet nodig voor morele verantwoordelijkheid, om schuld of lof voor onze daden te verdienen? Dat is de vraag waar ik nu op zal ingaan.

**Veronderstelling 3: determinisme sluit morele verantwoordelijkheid uit**

Laat me beginnen met nogmaals te benadrukken dat of determinisme morele verantwoordelijkheid uitsluit erg controversieel is: helaas heb ik deze keer geen statistieken om me te ondersteunen, maar gezien het feit dat, voor de meeste filosofen, vrije wil en morele verantwoordelijkheid nauw met elkaar verbonden zijn, kan aangenomen worden dat de meeste compatibilisten over vrije wil dezelfde positie innemen als het gaat om morele verantwoordelijkheid. Dus compatibilisme over morele verantwoordelijkheid – hoe contra-intuïtief het voor velen ook mag lijken – is opnieuw een vrij populair standpunt in de hedendaagse filosofie.

Maar wat ons echt interesseert zijn natuurlijk de redenen *achter* die populariteit, en dat is waar ik nu op inga. De drijvende kracht achter compatibilisme is opnieuw het idee dat de soort morele verantwoordelijkheid die *ertoe doet*, die we *zouden moeten* centreren in onze morele praktijken, niet wordt uitgesloten door determinisme. Om te begrijpen waarom dit zo is, laten we eerst zien waarom ze geloven dat morele verantwoordelijkheid in de traditionele zin *niet* waardevol is.

Er zijn veel verschillende theorieën over straf in de moraalfilosofie, maar ze kunnen grofweg worden ingedeeld in twee soorten: retributivistische en consequentialistische theorieën. Retributivistische theorieën beweren dat criminelen (en zondaars van andere soorten) gestraft moeten worden voor hun misdaden simpelweg omdat ze *het verdienen* om gestraft te worden: in hun meest radicale vorm – die we in veel religies zien – wordt zelfs betoogd dat sommige handelingen eeuwige verdoemenis rechtvaardigen. Consequentialistische theorieën daarentegen beweren dat zondaars gestraft moeten worden omdat dit goede resultaten oplevert, omdat het onze samenleving beter maakt: als criminelen weten dat er een aanzienlijke kans is dat ze gestraft worden voor hun misdaden, dan zijn ze minder geneigd deze te begaan; het isoleren van gevaarlijke individuen uit de samenleving vermindert het aantal gepleegde misdaden; en het stellen van strenge sancties op bepaalde vormen van schadelijk gedrag geeft een duidelijk signaal aan de burgers dat dergelijk gedrag niet acceptabel is, en dat degenen die goede burgers willen zijn dit moeten vermijden. Voor dergelijke theorieën hoeven criminelen niet “het te verdienen” om gestraft te worden in een diepe zin: in zekere zin kunnen ze gewoon pech hebben. Verre van een goed op zich te zijn, is het simpelweg een noodzakelijk kwaad, omdat de samenleving niet kan functioneren zonder straf. Maar dat is niet iets om te vieren: eerder is de noodzaak van sancties een betreurenswaardig kenmerk van de menselijke conditie.

Natuurlijk bepleiten consequentialisten niet dat we mensen willekeurig straffen: eerder zouden we dat om principiële redenen moeten doen – dat wil zeggen, we zouden goede redenen moeten hebben om te denken dat dergelijk gedrag doorgaans gunstig is. Maar in sommige gevallen is dit duidelijk niet het geval, en hier komen traditionele criteria voor morele verantwoordelijkheid om de hoek kijken. Hoe dan ook? Welnu, consequentialisten bepleiten uiteraard niet dat we mensen straffen zonder reden: eerder moeten we dat om principiële redenen doen – dat wil zeggen, we moeten goede redenen hebben om te denken dat dergelijk gedrag doorgaans gunstig is. Maar in sommige gevallen is dit duidelijk niet het geval, en hier komen traditionele criteria voor morele verantwoordelijkheid om de hoek kijken. Bijvoorbeeld, stel dat je per ongeluk iemand pijn doet: in dat geval lijkt het bestraffen van jou zinloos, omdat ongevallen buiten je controle liggen. Of stel dat je onder dwang bepaalde handelingen verrichtte, of niet in je juiste geestesgesteldheid verkeerde, of fundamenteel niet in staat bent morele redenen te begrijpen: in al die gevallen lijkt het weinig zin te hebben je te straffen (hoewel het in het laatste geval gerechtvaardigd kan zijn je te isoleren van de samenleving – of je naar een therapeut te sturen). En we kunnen een consequentialistische theorie van morele verantwoordelijkheid bedenken gebaseerd op dergelijke gevallen, waar het idee grofweg is dat je moreel verantwoordelijk bent voor een handeling als en slechts als je die vrijwillig en met opzet hebt verricht, en een normaal functionerende agent bent die morele redenen kan begrijpen en erdoor gemotiveerd kan worden, omdat straffen je anders zinloos zou zijn. En in verband hiermee ben je verwijtbaar – en in zekere zin, “verdien” je het om ges “verdienen” om gestraft te worden – als en slechts als je een fout hebt gemaakt: wanneer je een onrecht hebt begaan dat je niet had moeten begaan, waarbij je de verkeerde keuze hebt gemaakt, door immorele redenen te volgen in plaats van de moreel juiste.

Merk op dat het op deze wijze opvatten van morele verantwoordelijkheid nog steeds een zinvol onderscheid maakt tussen deugdzame en ondeugdzame agenten, tussen degenen die lof en bewondering verdienen en degenen die schuld en minachting verdienen. Het vergoelijkt nog steeds onze reactieve attitudes (bijvoorbeeld verontwaardiging tegen misdadigers en bewondering voor helden), en het geeft ons nog steeds morele gronden voor een breed scala aan sociale praktijken, zoals straffen en belonen, complimenteren en bekritiseren, aanmoedigen en ontmoedigen. Maar zoals compatibilisten betogen, deze bescheiden, consequentialistische visie op morele verantwoordelijkheid, die probeert te doen wat goed is voor de samenleving in plaats van te proberen zondaars te vergelden, is eigenlijk de enige verstandige manier om de praktijk te begrijpen, en in die zin kunnen we prima zonder het traditionele idee van een metafysisch gewichtige “diepe verantwoordelijkheid”. Omdat dit idee toch op zichzelf geen waarde heeft, en zonder het idee van diepe verantwoordelijkheid hebben we nog steeds genoeg om met zondaars te doen. En hoewel er, zoals compatibilisten zouden toegeven, een onaangenaam element van pech in deze bescheiden theorie van morele verantwoordelijkheid zit – immers, mensen kunnen simpelweg pech hebben als het gaat om hun opvoeding of hun vermogen om morele redenen te begrijpen – als we het van dichtbij bekijken, hebben veel traditionele ideeën over schuld en verdienste dit element ook.

Maar dat is precies waarom compatibilisten concluderen dat determinisme geen bedreiging vormt voor morele verantwoordelijkheid: als het waar is, hebben we nog steeds genoeg vrijheid om te handelen en moreel verantwoordelijk te zijn in de zin die ertoe doet – namelijk in de zin dat het rechtvaardigt wat we doen met degenen die slecht handelen of goed. Dus ondanks wat veel mensen aanvankelijk denken, hebben we misschien geen diepgaande, metafysisch zware vrije wil nodig om morele verantwoordelijkheid te hebben die echt waardevol is en om de morele praktijken die we waarderen te rechtvaardigen: wat we nodig hebben, is in plaats daarvan precies die soort verantwoordelijkheid en vrijheid die compatibilisten proberen te verdedigen.

Dit brengt me tot het einde van mijn toespraak. Samenvattend hoop ik dat ik een overtuigende zaak heb opgebouwd tegen de drie centrale veronderstellingen achter de conclusie dat wetenschappelijk vooruitgang slecht is voor de mensheid: door te laten zien dat de exclusieve nadruk van de wetenschap op objectiviteit niet noodzakelijk betekent dat we ook zelf zo objectief moeten worden; dat determinisme, zelfs als het waar is, geen serieuze bedreiging vormt voor vrije wil, en dat determinisme niet betekent dat we geen morele verantwoordelijkheid hebben. En hoewel veel van wat ik heb gezegd ongetwijfeld controversieel is, en hoewel er tal van tegenargumenten zijn die we kunnen bespreken, hoop ik dat ik heb aangetoond dat de overtuigingen die vaak impliciet zijn in ons gevoel van doem en verdriet over de vooruitgang van de wetenschap misschien niet zo onbetwistbaar zijn als ze lijken, en dat er goede redenen zijn om ze te betwijfelen. Want misschien is wetenschappelijke vooruitgang, alles bij elkaar genomen, een heel goede zaak – of in ieder geval een heel, heel gemengde zegen.

Conclusie

Kort samengevat: determinisme impliceert niet dat onze keuzes er niet toe doen; het betekent gewoon dat ze vooraf bepaald zijn. Indeterminisme helpt niet veel om het traditionele begrip van vrije wil te redden, omdat willekeurige fluctuaties waarover we geen controle hebben niet is wat we willen van “vrije wil”. Gelukkig zijn veel gewone vormen van vrijheid compatibel met determinisme, en die zijn veel belangrijker voor ons praktische leven dan het traditionele begrip. En hoewel determinisme een ernstige uitdaging vormt voor het traditionele idee dat we “verdienen” om gestraft te worden voor onze misdaden in een diep metafysische zin, zijn er alternatieve, meer humane rechtvaardigingen voor onze strafpraktijken beschikbaar.

PS: Ik was van plan meer voorbeelden op te nemen om aan te tonen dat Devs (of beter gezegd, de personages in de show) inderdaad deze aannames maakt, maar ik vergat dat te doen tijdens het schrijven. Ik hoop dat het duidelijk is dat de show op zijn minst de meeste van deze aannames maakt: bijvoorbeeld, in de laatste aflevering zegt Forest dat, als determinisme waar is, mensen geen echte keuzes maken, wat wijst op de verwarring van determinisme met agency epifenomenalisme; en er zijn veel gevallen waarin de personages lijken aan te nemen dat determinisme vrije wil en morele verantwoordelijkheid uitsluit.

Hoe kan ik deze serie zien op Disney+ ?

Hier , in België , kan ik ze niet vinden via mijn abo.

Of is deze enkel in NL te zien ?

Dank.

Sorry voor de late reactie, area51, maar zo te zien heeft geen enkele streamingdienst in België deze show.

Wat een onverwachte goeie serie zeg. Ik kwam deze bij toeval tegen op Disney+, omdat ik die streamingsite gratis 1 jaar bij mijn Ziggo abonnement kreeg. Ik had nog nooit van Devs, gehoord maar de mini-serie beviel me heel goed. Ik heb het bijna in één keer uitgekeken. Ik dacht telkens, waar ken ik die Forest toch van? Maar hij speelt ook in, the Last of Us, als Bill.

Ik vind dit de beste SF series ooit. Het is heel intelligent. Niet perfect qua acteerwerk maar qua concept vind het geniaal. Een van de weinige series die ik een tweede keer heb gekeken.

Wat is die Alison Pill een enge meid zeg. In 'Them' vond ik haar ook al strange, maar hier in 'Devs' vind ik haar echt een hele enge kijk hebben. Dus zo ziet ze er zonder make up uit. Heel naar.