Die Abenteuer des Prinzen Achmed (1926)

Onder live-begeleiding van het Noord Nederlands Orkest heb ik de eerste 'lange' animatiefilm die ooit werd gemaakt mogen zien.

Samen met haar man heeft Lotte Reiniger drie jaar gewerkt aan deze film. Ze knipte alle personages uit papier en filmde de silhoueten. Dit concept levert een visueel kunststuk op dat prachtig past bij de sfeer van deze betoverende fantasie. Halverwege zakt de film wat in omdat het meer van hetzelfde is, maar het slot maakt veel goed. Het gevecht tussen tovenaar en heks is werkelijk verbluffend gefilmd. Prachtige lichteffecten en imponerende muziek (Wolfgang Zeller) zorgen voor de nodige spanning.

Een heel bijzondere film. Met name uit visueel en vernieuwend oogpunt vele malen beter dan sommige animatieproducties van nu.

4*

Dit meesterwerkje levert een wel heel bijzondere kijkervaring op. Ik heb niet vaak zoiets fascinerends qua filmstijl gezien als in deze film. Ik wist zelfs niet eens dat dit soort silhouettenfilms bestonden, shame on me.

Hoewel deze manier van filmen er logischerwijs nogal plat uitziet, hebben de makers door het juiste gebruik van kleuren een verbazingwekkende diepte in de beelden weten te scheppen. Werkelijk niet te geloven wat voor een prachtige plaatjes er in deze film voor komen. Dat kun je niet uitleggen en iemand die dit niet gezien heeft, kan het zich niet voorstellen. Nee, dit moet je gewoon zien.

De score is bijzonder mooi en past goed bij dit oosterse sprookje. In de versie die ik zag, een opname uit 1999, werd de muziek van Wolfgang Zeller uitgevoerd door het Deutsches Filmorchester Babelsberg.

Verkrijgbaar op DVD: review met screenshots.

Niet helemaal accuraat, er waren sowieso twee feature length animated films die Achmed voorgingen, El Apostol en Sin dejar rastros, beiden van Quirino Cristiani. Helaas zijn beide films verloren gegaan.

Overigens staan er van deze film een hoop stukken op YouTube.

Fantastische animatiefilm.

Nog redelijk in mijn herinnering gebleven, al is het is enorm lang geleden dat ik hem op de Duitse TV zag.

Niet zo lang geleden wel nog een schitterende docu over de filmmaakster Lotte Reiniger gezien.

Die was al even fascinerend.

Puur op mijn herinneringen van vroeger, en de opfrisbeurt via de docu, afgaand 4*

Maar ik denk eigenlijk dat die waardering nog wat te laag is voor dit meesterwerk.

Na een nieuwe kijkbeurt waarschijnlijk opwaardering.

Zeer mooie, creatieve animatiefilm die vooral zeer mooi is.

De zwarte figuren en kleurrijke achtergronden laten de prent zeer modern overkomen.

Geniaal ook dat Aladdin een 'subplot' is in dit verhaal.

Maar al bij al is het verhaal niet altijd mijn ding..

Daarom een 3 die dicht naar de 3,5 neigt,

maar de film kan gewoon niet meten aan al de films die bij de 3,5's staan.

Leuk om eens een keer een lange animatiefilm te mogen aanschouwen uit de jaren twintig. Verhaaltechnisch is het allemaal niet zo bijzonder, maar aan creativiteit heeft deze film gelukkig geen gebrek. Het ziet er op sommige momenten echt zeer mooi uit en ik had geen seconde het idee dat dit alles al uit 1926 afkomstig is.

Vooral het kleurgebruik en de afwisseling daarvan in de verschillende achtergronden is mooi gedaan. Ook de figuren zien er erg gedetailleerd uit en zijn vaak mooi vormgegeven. De muziek ,die in min versie ook afkomstig was van Wolfgang Zeller past wel goed bij het geheel. Wel moet gezegd worden dat de boel op een gegeven moment nogal herhalend wordt. Het einde is dan wel weer erg goed en het gevecht is ook qua animatie en bewegingen het absolute hoogtepunt van dit avontuur.

In ieder geval is het een behoorlijk unieke film, die met geen enkele andere animatiefilm te vergelijken is zover ik gezien heb en vooral visueel verrassend goed is.

3,5*

@Spetie:

Ik neem aan dat je de DVD in bezit hebt?

Welke release?

Die van ARTE of een Amerikaanse?

Er is ook een Engelse (BFI). Die heb ik zelf.

Ik zie dat ik er nog niet op heb gestemd, zo ontdek je nog eens wat.

@brix Ik heb geen dvd, er is ook nog zoiets als het internet.

I see

Dank v.d. info Spetie & M R

Ik denk zelf over de aanschaf van de Duitse versie.

Tenzij die Engelse een betere beeldkwaliteit heeft.

Maar Arte heeft zelf ook aan restauratie gedaan las ik.

Een animatiefilm uit de jaren 20 in een wel heel bijzondere stijl . Met silhouetten figuren wordt een soort van poppenspel uitgevoerd. Het lijkt een beetje op die stijl die je ziet in Indonesië, alleen dan zonder touwtjes. Voor ruim een uur amuseert deze animatiestijl best en vond ik het ook wel mooi uitpakken. De filmtitel verklapt het eigenlijk al: in verschillende akten worden klassieke avonturen met prins Achmed verteld. Zo komt er onder andere Aladdin en een wonderlamp in voor. Al met al heel oke om zo iets compleet anders te zien.

Je bedoelde het Indonesische Wajang poppenspel neem ik aan?

Die figuren worden door de poppenspelers bewogen met behulp van stokjes.

Yep !

Die Abenteuer des Prinzen Achmed is een film die het presteert om bijna compleet tijdloos te ogen. Enkele overgangen en de tussentitels verraden dat het in de jaren '20 gemaakt is en vrouwen zouden wellicht niet meer zo schaamteloos in slachtofferrollen geplaatst worden, maar buiten dat om is dit eigenlijk totaal niet veroudert. De reden hiervoor is simpelweg dat deze stijl nooit echt meer zo geprobeerd, althans niet bij mijn weten. Alleen Reiniger zelf heeft deze weg nog voortgezet, al zijn die werken verder nauwelijks nog door mensen gezien.

Hoe dan ook, Die Abenteuer des Prinzen Achmed vond ik een erg verfrissende ervaring. Het verhaaltje is zo simpel dat het bijna belachelijk is, maar dat merk ik vooral achteraf. Tijdens het kijken ging ik er zo in op dat het bijna totaal iets nieuws leek. Dat is het gevolg van iets totaal unieks zien. Aanvankelijk was de stijl wat wennen, vooral omdat het aanvankelijk nog silhouetten waren die in het niets zweven, maar als Achmed eenmaal op reis gaat worden ook de omgevingen wat meer uitgewerkt en kunnen we genieten van een schitterend totaalplaatje. Daarnaast is de stijl niet alleen uniek, maar heeft Reiniger ook gewoon een goed oog voor compositie en is het geheel erg sfeervol.

Bijzonder fraai waren de transformaties: van de tovenaar in een vleermuis, van een boom in een olifantachtig monster of de prinses in dat zwanenkostuum. Het blijft verrassend en alles voelt constant magisch. Opmerkelijk is dat het gevecht tussen de heks en de tovenaar, waarbij ze steeds in andere dieren veranderen, zo door Disney in The Sword and the Stone lijkt te zijn hergebruikt. Ook als spektakel werkt het overigens. Het tempo ligt enorm hoog en in het dikke uur dat de film duurt gebeurt meer dan in veel films met dubbele lengte. Gelukkig is het ook nooit weer te gehaast en kun je van alles genieten, in tegenstelling tot het verhaaltechnisch vergelijkbare The Thief of Baghdad die toevallig rond dezelfde tijd werd gemaakt. Reiniger vind constant het juiste tempo.

Helaas is Prinzes Achmed wat teveel in de geschiedenisboekjes belandt en lijkt hij er zelden buiten te komen. De film is vooral bekend door de trivia dat het de oudst bewaarde animatiefilm is (alleen in Argentinië waren er wellicht twee eerdere, maar die zijn verloren). Te weinig mensen lijken hem te zien. Onterecht, want iedereen die van animatie, fantasy of gewoon een avonturenfilm houden moeten dit toch een kans geven.
4,5*

Bijzonder fraai filmpje. Ik lees hierboven dat hier drie jaar aan is gewerkt. En dat zie je. Het oog voor detail is soms oogstrelend. Wat een vakwerk! Kom daar nog maar eens om vandaag de dag... Een ruime 3,5 voor dit kleine pareltje!

Meesterlijke techniek : de scènes in de harem, bij het bosmeer en tussen de bergen komen – nee, springen allemaal tot leven door het gebruik van pasteltinten van verschillende intensiteit om diepte te suggereren. Wonderbaarlijk hoe je door een enkel gaatje in een zwart hoofd al een oog "ziet" en zo het hele gezicht uitdrukking krijgt. Hoogtepunt is het gevecht tussen tovenaar en heks in al hun verschijningsvormen, maar ook de afdaling van Aladdin is magnifiek. Prachtig hoe een tweetal dimensies er opeens drie lijken te worden.

Aardig.

Ik had de ode aan deze film al een tijdje eerder gezien. Wie graag nog eens iets soortgelijks (in opgepoetse vorm) wil kijken moet zeker Ocelot's Prince & Princesses een kans geven, een film die het toch wat behapbaarder maakt.

Niet dat deze film ondertussen overbodig geworden is, de charme van het schaduwpoppen gebeuren is er nog steeds wel, maar echt geweldig vlotten doet de film jammer genoeg niet meer. Daarvoor zit er teveel herhaling in en wordt er toch net wat te weinig gedaan met het visuele. Iets teveel herbruik van dezelfde achtergronden, of een iets andere basiskleur, maar dat heb je na een tijdje wel gezien dan.

Ook de soundtrack stond me wat tegen. Nogal bombastische klassieke orkestmuziek, niet zo'n fan van wanneer bijna elke seconde van een 60-minuten durende film als een climax gepresenteerd wordt door de score. Verhalen zijn ook wat repetitief, maar als de rest iets gevarieerder was geweest dan had ik me daar ongetwijfeld minder aan gestoord.

Leuk om een keer gezien te hebben, dat zeker. Het charmeert ook wel, maar meer voor een kwartiertje ofzo, daarna zijn het vooral de beperkingen van deze film die beginnen opvallen.

2.0*

Erg knap hoe Lotte Reiniger met het silhouettenspel in 'Die Abenteuer des Prinzen Achmed' (1926) een Oriëntaals epos wist te creëren als een moderne blockbuster. Met kleine touches loste ze de beperking van tweedimensionale animatie op door diepte- en hoogteverschillen te suggereren met reliëfachtergronden, vlekkenpatronen en kleurenfilters. Voor de personages heeft ze een soort wajangpoppen die in hun ontwerp overbekende archetypes tot leven roepen. De koene heldenprins Ahmed met rechte lijnen en een statig postuur tegenover de Afrikaanse tovenaar met pokdalig grijnsgezicht en zwierige ledematen. Het duurde niet lang voordat de gekunsteldheid ervan bij mij plaatsmaakte voor verwondering over die paleizen, harems, souks en een schaduwwereld vol mythische wezens. Opbouwend naar een opzwepende climax waar een heks en een tovenaar vuurballen naar elkaar werpen en transformeren in verschillende diervormen. Kanttekening: 'Die Abenteuer des Prinzen Achmed' (1926) was een oriëntalistische fantasieprojectie van een witte Duitse, die met haar karikaturen geen recht deed aan heden en verleden van haar tijdsgenoten uit het Midden-Oosten. Vanuit een wereldbeeld - zonder kleurschakeringen of dimensies - zoals de platte poppen waarmee ze deze aantrekkelijke droomwereld vormgaf.

Kunstige animatie. Monnikenwerk van regisseur Lotte Reiniger die hier liefst 3 jaar aan gewerkt heeft om 24 frames per seconde te realiseren, met een resultaat dat doet denken aan het Oosterse schaduwspel, zoals hier op het forum aangehaald. Qua afwerking komen de schaduwfiguurtjes erg gedetailleerd over, met passende Arabische motiefjes. Deze film is prima vermaak voor jong en oud al moet je wel openstaan voor een animatietechniek die niet meer gangbaar is (voor zover ik weet). De score origineel gecomponeerd door Wolfgang Zeller is op zichzelf top en past de film als een handschoen.

Het scenario, ook al van de hand van Reiniger, is geïnspireerd op Duizend-en-één-nacht, oeroude verhalen afkomstig uit Arabische landen. Het is prachtig hoe Lotte Reiniger vanuit haar westerse avant garde achtergrond die basis naar eigen hand heeft kunnen zetten om dit creatieve meesterwerkje te realiseren. Heel fijn om deze klassieker gezien te hebben.

Zeer fascinerend hoe beweeglijk de papieren silhouetten zijn. Ik verwachtte dat het allemaal zeer hoekig en statig zou zijn, maar nee. Het oogt sierlijk, vooral te danken aan het verfijnde en gedetailleerde design van de figuren. Maar ook door de achtergronden, die met allerlei technieken 'tot leven komen'. Bijzonder werk dat 95 jaar later nog weet te verbazen én amuseren. Ook dankzij de soundtrack, lekker joh!

ps iemand die zich wil wagen aan de toevoeging van de vele kortfilms van Reiniger?