Noita Palaa Elämään (1952)

Zweden wist zich met Sommaren med Monika (1953) berucht te maken in de Internationale film-scene als land vol blote meiskes, maar deze film was op dat gebied toch net een stapje eerder én verder. Aan de andere kant is dit verder wel een simpel genre ding in de categorie gothic horror, maar ook dan is het nog een vroege vogel. De Finnen zijn altijd al rare jongens geweest

Het verhaal is simpel maar doeltreffend en krijgt vooral zijn werking door de heks als een ultieme verleidster te presenteren met een aantal zeer gewaagde scenes die het als geheel zoveel sterker maken. Daarnaast zien we ook wel de meer standaard trucjes als plotseling verdwijnen, dingen met katten en met schedels enzo, maar zonder het spannende element zou dat toch niet zo goed gewerkt hebben ben ik bang. Had graag nog een iets geïnspireerder einde gezien, maar dit is zeker de moeite waard voor liefhebbers van genre-cinema.

Je zou het niet zeggen aan de dartelende naakte deerne, maar het is toch echt een film uit ’52. Mama Milton zat misschien al wel in de buik van oma Milton, maar was hoe dan ook nog niet geboren. Het is pas de achtste Finse film die ik zie, maar wel de tweede uit ’52, na Valkoinen Peura (1952). The White Reindeer vond ik dan toch net iets sterker, niet in het minst door de landschappen en volkse charme. Maar dan nog is het leuk om te zien hoe deze wulpse heks (Mirja Mane, die wel iets van Bettie Paige wegheeft), alle mannen het hoofd op hol brengt.

Naar de horror is het een beetje zoeken voor hedendaagse kijkers, maar ik neem aan dat gorehounds niet direct een Finse film uit de jaren ’50 zouden pakken. De liefhebber van horrorklassiekers echter, kunnen deze onderbelichte film rustig een kansje geven. De scène op de weide bijvoorbeeld waarbij ze al verleidend de man meelokt tot hij wegzakt, voelde zelfs wat als een voorloper van de gelijkaardige scène in Under The Skin, maar dan zonder de zwarte drab. Zou het zijn dat Glazer dit gezien heeft? Het kan, maar heel voor de hand ligt het niet.

De boeren met harken en zeisen die ‘heks, heks’ roepen, hebben natuurlijk de schijn een beetje tegen voor eenieder met wat historisch bewustzijn, maar het mag de pret niet drukken. En ze hebben gewoon gelijk hier. Een gewaagde film wat het tonen van naakt betreft ook, niet alleen voor die tijd.

3,5*

Toen ik de redelijk goede waardering van John Milton zag op Letterboxd en ook hier had ik wel mijn twijfels maar af en toe zijn er zo van die films die ik tegen de verwachtingen ik net zo goed kan smaken. The The VVitch: A New-England Folktale (Film, 2015) is een goed voorbeeld. Is het toeval of niet maar ook deze Finse film is in het Engels getiteld The Witch. Aan de andere kant heb ik ook wel een zwak voor films over heksen en hekserij. Häxan (Film, 1922) is nog zo eentje die ik erg waardeer en misschien nog iets meer in de stijl van de Finse heks is Il Demonio (Film, 1963) . Valkoinen Peura (Film, 1952) hoort ook wel in dit rijtje thuis, goed maar minder mijn ding (iets te oppervlakkig allemaal). Voor de rest ben ik het eigenlijk eens wat JM al zei. Dat de heks enkele keren volledig naakt danst (sensueel niet vulgair) helpt natuurlijk mee om de verleiding kracht bij te zetten al is haar verschijning en speels gedrag ook al vaak voldoende om de mannen het hoofd op hol te brengen. Verleiding, male gaze, feminisme dat is hier op een sterke manier gebracht. Regisseur Anna Biller en actrice Samantha Robinson van The Love Witch (Film, 2016) hadden beter een voorbeeld genomen aan regisseur Roland af Hällström en actrice Mirja Mane, dan hadden eerstgenoemde misschien begrepen dat langdradig, style over substance (maar wel kort en krachtig) niet de manier was om deze te overtuigen van de boodschap die het wilde overbrengen. Die ouwe vrouwenzot van een baron zei nog alle vrouwen zijn heksen, maar nog duidelijker was dat dan alle mannen zwijnen waren (althans in deze film). Simpel en effectief, meer moet dat niet zijn. Dat wegzinken in het moeras deed mij dan weer vooral denken aan Fährmann Maria (Film, 1936) nog zo een goeie ouwe!

Ik zag de verhalen van John Milton en alexspyforever langskomen, en heb deze ook maar even opgesnuffeld. Niet helemaal overtuigd, sterker nog ik heb me ook wel geïrriteerd op momenten, maar toch ook wel weer een interessante film. Veel horror is er inderdaad niet te bekennen, het gaat veel meer over verleiding en vrijgevochten seksualiteit. Maar ik vond het op momenten ook wel wat aan de saaie kant; en wat verder ook niet meehielp was de bijzonder irritante lach die de heks met enige regelmaat tentoonspreidde. Ach, sfeer had het alsnog, en de film was ook verbazend risque voor een film van 1952 (geen Hays code in Finland zo te zien) met een uitgebreid naakt rondhuppelende heks.