Vanskabte Land (2022)

Vanaf 16 februari 2023 in de bioscoop (Imagine Filmdistributie)

Zou weleens de beste film van dit jaar kunnen zijn.

Somber en mooi, dat is mijn inschatting. Somber, vanwege het sappelen in dit ruige land en hel en verdoemenis door de kerk, mooi vanwege de oogstrelende natuur. Over enkele maanden gaan we IJsland zelf bezoeken, eindelijk.

De sfeer proeven van dit ruige land, net als deze film.

Titel betekent: het moeilijke land, het misvormde land. Dat zijn twee verschillende begrippen en of het waar is?

Prachtige beelden, maar de film is behoorlijk traag. Acteerwerk is prima, vooral de jongste dochter is erg goed. Maar iets meer dialoog en verhaal had wat mij betreft wel gemogen.

Godland wint de LOOK competitie op het filmfestival van Oostende. In de wandelgangen nog leuk gesprek met de hoofdacteur die zijn film kwam voorstellen.

Eind maart verschijnt deze film in de Belgische bioscopen.

Eerdere films van deze regisseur kon ik wel waarderen maar deze film vond ik slaapverwekkend. Eerst kijk je ruim een uur naar een groepje mannen die op paarden door IJsland naar hun bestemming reizen zonder drama – ze slachten een dier, ze zingen een lied, etc – en dan zijn ze opeens in de bewoonde wereld met huizen, meer mensen (met name vrouwen) en luxe maar de activiteiten blijven in wezen dezelfde (een dier slachten, een lied zingen, etc). Het doel van de missie (een kerk bouwen voordat de winter valt) wordt overigens bereikt: op meer persoonlijk vlak zitten er tegen het einde opeens twee dramatische wendingen die echter enigszins uit de lucht vallen dus zonder dat je het gevoel krijgt dat dit de noodzakelijke conclusie is van de ruim twee uur oersaaie film ervoor.

Er zullen betekenissen in de film zitten die ik heb gemist; het lijkt vooral te gaan over het verschil tussen Denemarken als beschaving (en het Deens als de taal van de kerk) en IJsland als natuur die als zodanig meer verbonden is met de zondigheid en vergankelijkheid van de mens. De vertaling van de titel is wel opvallend: IJsland is duidelijk het ‘moeilijke’ land maar het Engelse Godland slaat denk ik meer op Denemarken terwijl IJsland het van God verlaten land is zodat de kerk wel is gebouwd maar de missie geestelijk toch tot mislukken is gedoemd.

De film begint veelbelovend. In het gesprek met zijn meerdere hoort priester Lucas over de ontberingen die hem te wachten staan op zijn zending in IJsland: vulkaanuitbarsting, hoog water in rivieren, naderende winter en een woeste natuur. Op de boot ernaar toe leert hij de verschillende IJslandse woorden voor regen, bemerkt dat hij ze niet allemaal kan onthouden en concludeert dat de IJslanders blijkbaar niet kunnen kiezen. De Deense taal tegenover de IJslandse, Denemarken tegenover IJsland.

Ik ging ervoor zitten en was blij dat de ondertitelaar mij de helpende hand toestak: het IJslands werd cursief ondertiteld, handig want ik hoor het verschil tussen de twee talen niet. Maar langzaamaan schoof ik onderuit op mijn stoel. Het rondhoekige 4:3-beeld vertaalde zich in een hoekige (lees hink-stap-sprong) montage, de reis naar het beoogde dorpje (waar ik overigens slechts 1 huis ontdekte) werd fragmentarisch verbeeld, en spanning noch ontspanning was zichtbaar tussen de acht reizigers hoewel de dood van de tolk (sic) hiertoe toch alle aanleiding zou kunnen geven.

We zijn op de helft, en de film had nog steeds mijn verminderende sympathie, maar die verdween als de sneeuw die nog niet was gevallen. Het kan zijn dat ik de subtiliteiten die ongetwijfeld spelen tussen IJsland en Denemarken niet begrijp, het kan zijn dat ik de vertelde anekdotes en liederen niet met elkaar kan verbinden, in elk geval ik kon niet veel met de onhandige priester die in het dorp een stukje beschaving ontmoet, natuurlijk wordt verleid door de oudste dochter aldaar en die zijn eigen onvermogen om mens en land te kennen anno eind 19e eeuw compenseert door er foto's van te maken (wat wel weer een mooi beeld is).

'Het zal allemaal wel' is het gevoel waarmee ik na 140 minuten de zaal verliet. En dat is te weinig.

Moeilijke film. Eerste woorden die bij opkomen zijn lang, afstandelijk, een zeer onsympathieke hoofdpersoon, niet helemaal overtuigd van punt dat de film wil maken.

Maar daarmee doe ik de film totaal geen recht, want ik heb ook enorm zitten genieten. Van andere acteurs, de natuur, aantal fantastische shots, vreemde wendingen en ook wel humor.

Het past ook wel bij het karakter van deze film dat je er een beetje voor moet werken en het zich niet geheel prijsgeeft. Maar iets meer inkijk in de gevoelens en beweegredenen van deze priester had het voor mij pas echt een meesterwerk gemaakt, nu bleef hij wat vlak en eendimensionaal voor mij. Dat en een half uurtje korter.

Godland, de recensies waren prachtig en IJsland spreekt me zeet tot de verbeelding (boeken, films en bezoek) dus ik vol verwachting naar de bioscoop. Zie ik een zeer "slordige", langdradige, fragmentarische, verhaal loze film waar ik bij in slaap viel. Te mager om boeiend te blijven en te onduidelijk (waar komen ineens al die mensen vandaan?) om waarachtig te zijn (waar komt de daadkracht vandaan om tegen advies de rivier over te steken en ja je raad het al; dat gaat mis). Mooie beelden en knap gemaakt, dat dan weer wel. Geen aanrader wat mij betreft

Prachtig verfilmd, deze beproeving op IJsland.

Op zich vrij sterk, maar ik vond hem beduidend minder dan de vorige twee films van Hlynur Palmason. Het is allemaal iets minder ambigu, what you see is what you get. Maar hoewel het me net wat te lang duurde en sommige plottwisten een beetje uit de lucht kwamen vallen, vond ik het toch wel weer genietbaar.

In de eerste helft speelden niet de personages, maar IJsland de hoofdrol. Zag er allemaal prachtig uit. En ook best wel vreselijk, je zou daar lopen zeg, in de negentiende eeuw, met die zwijgzame mannen die je taal niet spreken.

De tweede helft was wat vlotter, al bleef het tempo tamelijk laag. Ik was verheugd te zien dat er weer zo'n moment kwam waarop een deel van de personages aan ons voorbijtrokken, stilstaand, meestal recht in de camera kijken. Dat is een beetje Palmasons trademark, mooi hoe je met zoiets je handtekening zet onder zo'n film.

Afgezien van de prachtige plaatsjes van IJsland een regelrechte deceptie. Een film met een soms warrig en over het geheel genomen saai verhaal. Het einde komt plompverloren uit de lucht vallen. Ik had hier meer van verwacht.

Vermoeiende lange zit die je geduld wel op de proef stelt. Op zich heb ik niets tegen slow burns, integendeel zelfs, maar hier gaat het wel tergend traag zonder echt doel. Er moet dan wel een kerk gebouwd worden, maar vooraleer we het dorp naderen, zijn we toch al een hele poos onderweg. Letterlijk en figuurlijk. We worden dan wel getrakteerd op een (lange) zit op wat Ijslanders (paarden) en het landschap is ronduit fenomenaal, maar dat is het dan ook.

Het helpt natuurlijk niet dat het hoofdpersonage, onze priester Lucas, weinig sympathiek overkomt. Je krijgt er zelfs geen hoogte van. Je zou zelfs twijfelen of hij wel een priester is. Overtuigend of inspirerend komt hij niet over en met elke volgende scène lijkt hij zelf in een geloofscrisis te zitten. Heel vreemd om temidden een geïmproviseerde misviering opeens de benen te kiezen. We zitten dan al ruim twee uur in de film.

Prachtig verfilmd allemaal, maar men kon er gerust een half uur afgedaan hebben. Als fotoliefhebber vond ik die portretfoto's wel geweldig gedaan! Maar als film in zijn geheel? Neen, toch (net) niet...

Het beeld is vierkant, als een oude ansichtkaart, het tempo laag, de sfeer bijzonder mistroostig en plot en dialogen minimaal. En dat bijna 2 1/2 uur lang. Er wordt dus heel wat gevraagd van de kijker en in het geval van deze kijker iets teveel. Ik kon wel iets met het desolate ijslandse landschap en de lotgevallen van de overwegend stoïcijnse personages, maar uiteindelijk begon het tergend lage tempo, met eindeloos durende (en vrij statische) shots me toch op te breken. Een krappe voldoende omdat het visueel wel heel knap in elkaar is gezet allemaal.

Oo waarom?

Een geweldige film! Het gaat dan wel over een priester die in IJsland een parochie moet gaan stichten. Maar God is helaas nauwelijks te bekennen.

Fotografie en het landschap spelen een hoofdrol.

Een slowburner die niet iedereen zal bekoren, en liefhebbers van Palmasons eerdere films Vinterbrødre (2017) en Hvítur, Hvítur Dagur (2019) zijn daar volgens ook niet helemaal van gevrijwaard. Dat was ook geen mainstream cinema, maar voor Vanskabte Land (2022) moet je echt gaan zitten. Wie dat geduld op kan brengen en zich overgeeft aan de in prachtig 4:3 geschoten 35mm pracht waarmee dit Ijsland is vastgelegd, die kan zich een volle twee uur aan de schoonheid vergapen. En anders wordt het een lange, lange zit.

Leuk om dezelfde vertrouwde acteurs weer terug te zien komen. Met name Ingvar Sigurdsson heeft een prachtkop om naar te kijken.

Op zoek naar de 7 gevonden foto's die de inspiratie voor deze film zouden zijn geweest kwam ik bedrogen uit...

Hlynur Pálmason • Director of Godland - Cineuropa

Wat een plaatje van een film. Een jonge Deense priester wordt op missiewerk gestuurd naar IJsland. De nietsontziende natuur, de stugge mensen en hun onverstaanbare taaltje doen hem belanden in een identiteits- en geloofscrisis. Hij raakt steeds verder van het rechte pad en heeft tegen het einde van de film zo'n beetje alles gedaan wat god verbiedt. Tegelijk zie je door zijn foto's (en in het verlengde daarvan de plaatjes van regisseur) de overweldigende schoonheid van het land en de mooie koppen van haar inwoners. Dat contrast wordt erg treffend uitgewerkt. Grootste troef is de cinematografie en de geluidsband.

Ingetogen mooie film met een vreemde zendeling en een vreemd eind. De film wordt vooral gedragen door de oogstrelende beelden op IJsland de manier van filmen en de dorpsbewoners. Eigenlijk spelen ze allen goed maar zitten we opgescheept met de zeer onsympathieke Deense priester Lucas. Zeg maar niet geschikt voor het priesterschap. Moest zelfs een beetje denken aan The Shining waar eenzaamheid leidt tot waanzin. Toch heb ik de film afgekeken en heb genoten van al het schoons en de spontane kinderen die er speelde alsof het in die tijd was. Vooral het meisje speelt erg leuk zoals op dat paard. Zowaar wat humor.

Helaas is het eind niet goed. Hij had zijn daad kunnen rechtvaardigen door van de rots te springen. Helaas verliep het einde anders. Toch vond ik deze folklore voldoende voor 3,5 punten.

Nog een vermelding voor het beeld. Deze is sterk afwijzend. Gedurfd zelfs. Twee dikke verticale zwarte banden met een soort van foto in beeld met afgeroomde hoeken. Leuk! Ook zien we per frame een krasje in een van de hoeken en diverse streepjes en stipjes om het zo authentiek over te laten komen. Het beeld is verder wel kraakhelder. Een dikke plus voor deze gewaagde manier van editing.

Film 3,5
Beeld 4,0
Geluid 4,0

Fantastische film met de natuur in een absolute glansrol, de natuur waar de maker van de film zijn jeugd doorbracht. Deze film gaat zoals elders terecht gezegd werd ook over de moeilijke relatie tussen ijsland en Denemarken, omdat ijsland lang integraal deel uitmaakte van Denemarken. Ook het acteren is grandioos....

Merkwaardig inderdaad, ook dat is gewoon fictie dus. Toch wel een interessante narratieve keuze moet ik zeggen.

Dit drama eens bekeken, maar deze viel toch wel tegen. Een lange film, waar er niet zo veel in gebeurde. Dit keer geen breedbeeld formaat, maar vierkant. Het was eens iets anders.

De cast deed het zeker niet slecht, maar de film duurde me toch te lang.

Doet mij denken aan Nova Zembla, topper van Oerlewappper. 1 saaie zooi . Eerst een uur lopen door indrukwekkend maar lelijk landschap- daar passen die lelijke mensen wel in en daarna- ging er helemaal voor zitten- Ketsen bij de vulkaan? Nee hoor....Daarna gebeurt er ook niks.

Zeikhuis films gaan aan mij voorbij. Wat een zonde van die 2 uur.

Na zo'n film grijp je spontaan naar Dirty Harry, Rambo 5,6,7.., Steven Seagullll ,om maar wat smakeloze, maar boeiende films te noemen..