Yoshiwara (1937)

Officieel bestaat het niet meer : het Yoshiwara district...meermaals setting voor een film, zelden echter een Europese. Ook een zeldzaam exotisch uitstapje voor auteur Ophuls in 1 van zijn minder gekende films, waar hij zelf zijn handen van aftrok later, naar het schijnt.

Aziatische settings waren toen in de mode , meest echter China en Shanghai- ook om politieke redenen want het verhaal gaat dat deze film in Japan werd verboden ! Ophuls verzon het verhaaltje trouwens niet zelf maar baseerde zich op een romannetje van de exotiserende prulschrijver Dekobra, wiens romans toen veelvuldig op doek werden gebracht. Oorspronkelijk wilde men ook in het verre oosten op locatie schieten, dat ging niet door en daarmee was de kans op een "serieuzere" exotica film al goeddeels verkeken. Of wat dacht je van een botanische tuin als stand in voor Tokio, geschminkte Fransozen - let op Gabriello !- in bijrollen, en bordkartonnen decors.

Film wordt dan ook door de meeste Ophuls buffs genegeerd als een niemendalletje, daar waar dit een Mizoguchi meets west had kunnen zijn. Ik weet niet hoe veel van die Mizoguchi al gekend was in het westen toen, maar het verhaal had net zo goed een rip- off van madama butterfly kunnen zijn en ook visueel komt het niet echt Mizoguchesk over, al evenmin heel erg Ophulsiaans trouwens.

Wel wat trademark elementen met een heldin - tenminste een "echte " Japanse die fonetisch Frans leerde voor de gelegenheid- die de Grote Gedoemde Liefde beleeft met houten klaas R-W, niet toevallig ook gecast in de Wertherverfilming van Ophuls omdat hij met zijn gebrek aan charisma goed geschikt was voor de doeleinden van de regisseur. Bovendien een soort driehoek want de onvermijdelijke Hayakawa draaft hier op als de geobsedeerde aanbidder/ slaaf van de heldin met uiteraard sinister- oriëntaalse trekjes.

Zoals ik zei een soort madama butterfly rip off, al leek het te beginnen als een Mizoguchi met de heldin die na failliet en zelfmoord van papa kennis mag maken met de zegeningen van het feodale systeem als geisha in het eponieme district, maar dan ontmoet ze anno 1860 de - nota bene- Russische zeeofficier R-W, en kan het amour fou spektakel beginnen.

Het resultaat is camp, vanwege reeds aangestipte gebrek aan authenticiteit alleen al. Zitten nog wel een paar aardige dingen in als de meermaals genoemde fantasysequentie waarin de gelieven hun kamertje zelf op de vleugelen van de verbeelding transformeren tot een liefdesparadijsje, en ook 1- korte- scène waarin we de gekende dwarrelcamerabewegingen kunnen ontwaren als de heldin op de vlucht slaat. Nog wat pre- zooms waar Kubrick zo verrukt over was en dat is dan zo'n beetje de auteurshandtekening hier.

Echt slecht is het trouwens ook weer niet, maar gelet op wat hier mogelijk ware geweest wat underwhelming en ook belachelijk, al heb je dat met die melodrama's van Ophuls wel vaker. Buitendien was zijn eerste Franse periode er 1 van een anonieme dagloner en gastarbeider, zo simpel is dat.

Kan allemaal worden bekeken dankzij de Franse DVD van Gaumont die geen subs bevat, de US VHS met allicht wel subs of de talloze rips met fansubs. De kwaliteit is in geen enkel geval denderend te noemen.

Tenslotte : voor wie is deze film toegevoegd, en waarom stemmen/ reviewen die mensen niet ?

Je raad het weer goed dat deze toevoeging een verzoekje van mijn kant is Maar er zijn per dag meer toevoegingen dan ik kan kijken... deze staat samen met Mollenard (1938) op de kijklijst voor binnenkort, dus fingers crossed. Heb voor die double-bill gekozen omdat, naast dat beide films me interessant lijken, ze ook door dezelfde cameraman zijn geschoten, een oude favoriet maar recente ontdekking Eugen Schüfftan. Het viel me op, maar het kan ook verbeelding zijn, dat je de laatste tijd zelf ook meer aandacht in je stukjes geeft aan de camera-mensen. Wellicht door het cinematografie topic? iig zeer welkom!

Eigenlijk zou in dit verband Forfaiture (1937) natuurlijk een nóg betere double-bill zijn: zelfde cameraman, zelfde jaar en met Sessue Hayakawa óók nog een zelfde acteur... maar ben gewoon nog net even benieuwder naar Mollenard

Dit is overigens nog een interessant stukje over deze film:

http://www.thefreelibrary.com/Yoshiwara%3A+Max+Ophuls+in+the+empire+of+passion.-a094843206

vooral door deze opmerking daaruit,

quote: "Yoshiwara certainly looks more like a Mizoguchi than almost any other European film I could name, and its premise--a woman descends into prostitution for the sake of a male friend or relative--is identical to that of The Downfall of Osen (1934). If Ophuls in 1937 could hardly have been familiar with an oeuvre which was to remain almost unknown in the West until the fifties, the recurrence in Yoshiwara of common Japanese plot motifs suggests at least a reasonable acquaintance with certain fundamental assumptions of Japanese culture"

was mijn aandacht gegrepen. Zowel als algemene cinefiel, omdat Mizoguchi en Ophuls zo vaak met elkaar vergeleken worden en zo'n vroege link dan op zijn minst opmerkelijk te noemen is! En als liefhebber van Japanse cinema. Het beeld van Japan is in Westerse cinema altijd zo vervuld van uit hun verband gerukte culturele clichés en deze film lijkt iig qua verhaal dus blijkbaar wel op een échte Japanse film...

binnenkort dus wellicht mijn stem... en anders toch zeker binnen een jaar... of twee...

hopelijk ook nog wat scherpe observaties

Bedankt voor de messcherpe feedback .