Un Comisar Acuza (1974)

Sergiu Nicolaescu was in de jaren zestig/zeventig/tachtig de belangrijkste en bekendste filmer in Roemenië. Hij zocht zijn onderwerpen vooral in de roemrijke, en roemruchte, geschiedenis van zijn land. Over de patroonheilige Michael de Dappere, over de Daciërs. noem maar op. Dat zag het communistische regime graag, dus gooide hij er ook nog een 'volks' sausje overheen. In de jaren zeventig maakte hij een serie politiefilms, waar 'Un Comisar Acuza' er één van is. Een commissaris moet de misdaden van de fascistische IJzeren Garde van eind 1940 onderzoeken. Daarbij natuurlijk geholpen door heroïsche communistische verzetsstrijders.

Vooropgesteld, het is geen goede film. Er wordt vooral heel veel rondgereden met steeds de zelfde auto's, om actie te suggereren. Dus veel achtervolgingen en schietpartijen. Het budget zal niet erg groot geweest zijn en het script heeft ook niet veel te bieden. Maar je moest wat doen om het publiek in de bioscoop te krijgen. Dat wilde actie, achtervolgingen, schietpartijen, slechterikken die het loodje leggen en de goeden die overwinnen. Dat biedt deze film allemaal. Zozeer zelfs dat de film tegen het einde een beetje op een western begint te lijken.

Maar het publiek ging niet voor niets naar de bioscoop. Op de televisie zagen ze alleen propaganda. En in de bioscoop hadden ze geen behoefte aan een geschiedenisles over het korte, maar zeer bloedige bewind van de IJzeren Garde, maar wilden ze spanning en actie. Nicolaescu (overleden in 2013) heeft zich er bij zijn collega's niet geliefd mee gemaakt. Maar hij bleef filmen en acteren. In 2006 maakte hij nog een geruchtmakende film over Antonescu, die met Hitler tegen de Russen vocht en na de oorlog als collaborateur is doodgeschoten. Overigens in de zelfde gevangenis als waarin de politieke gevangenen die in deze film werden vermoord, verbleven.

Even iets rechtzetten. De omstreden film over Antonescu ('Oglinda' ofwel 'The Mirror') dateert uit 1994 en niet uit 2006. Ik verwarde die met de film 'Supravietuitorul' uit 2008, een van Nicolaescu's laatste films, die min of meer gezien kan worden als een vervolg op 'Un Comisar Acuza' uit 1974.